Świadectwo pracy, obok umowy o pracę stanowi jeden z najważniejszych dokumentów związanych z zatrudnieniem pracownika na podstawie stosunku pracy.
Świadectwo pracy dokumentuje m.in.:
– okres zatrudnienia u danego pracodawcy,
– wymiar etatu
– zajmowane stanowiska lub pełnione funkcje,
– tryb rozwiązania stosunku pracy,
– informacje o udzielonych urlopach wypoczynkowych, bezpłatnych, wychowawczych,
– informacje dotyczące przerw w pracy związanych z wypłatą świadczeń z ubezpieczenia społecznego,
– informacje o zajęciu wynagrodzenia w drodze tytułu wykonawczego,
– na życzenie pracownika informacje dotyczące wysokości wynagrodzenia lub uzyskanych kwalifikacji.
Po co świadectwo pracy jest wystawiane?
Świadectwo pracy wystawia się po zakończeniu umowy o pracę, również w przypadku, kiedy pracodawca zawiera z pracownikiem kolejną umowę o pracę. Świadectwo pracy wystawia się w celu udokumentowania okresów pracy, które w kolejnych miejscach pracy stanowią podstawę do naliczenia stażu pracy. Od stażu pracy zależy wypłata dodatku za wysługę lat, czy nagrody jubileuszowej.
Świadectwo pracy w przypadku przejścia na emeryturę lub rentę dokumentuje okres, od którego zależy wysokość odprawy emerytalno-rentowej. W przypadku naliczania emerytury lub renty przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych świadectwo pracy stanowi podstawę do naliczenia lat pracy, w tym także okresów składkowych i nieskładkowych, od których uzależnione jest prawo do emerytury lub renty.
Kwestię wystawiania świadectwa pracy regulują przepisy Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. z 2016 r., poz. 2292). W rozporządzeniu znajduje się również obowiązujący druk świadectwa pracy.
Po co świadectwo pracy pokazywać nowemu pracodawcy?
Kolejny pracodawca na podstawie świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy może poznać pracownika, jego umiejętności i na tej podstawie sporządzić umowę o pracę. Od świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy są uzależnione nasze zarobki w nowej pracy.
Staż pracy, który dokumentują świadectwa pracy wpływa na postrzeganie naszej potencjalnej przydatności na nowym stanowisku pracy. Doświadczony pracownik, o długim stażu pracy jest w stanie wynegocjować znacznie lepsze warunki pracy, niż początkujący. Zajmowane stanowiska, wymienione na posiadanych świadectwach pracy pośrednio informują nowego pracodawcę o naszych kwalifikacjach.
Kompletowanie pełnej dokumentacji dotyczącej historii zatrudnienia w oparciu o posiadane świadectwa pracy u nowego pracodawcy opiera się na przepisach Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (tj. Dz.U. z 2017 r., poz. 894).
Co zrobić, kiedy nie mamy świadectw pracy?
Mogą zdarzyć się różne sytuacje, kiedy nie dysponujemy świadectwami pracy, bądź te, które mamy nie dokumentują całej historii zatrudnienia. W pierwszym przypadku dzieje się tak, kiedy zaczynamy naszą zawodową działalność. W zdobyciu doświadczenia zawodowego, a więc i świadectwa pracy, mogą pomóc np. staże organizowane przez powiatowe urzędy pracy.
W przypadku, kiedy nie posiadamy świadectw pracy z niektórych miejsc pracy można dokumentować przebieg zatrudnienia na podstawie umów o pracę, legitymacji ubezpieczeniowych (dotyczy zatrudnienia przed wejściem w życie elektronicznego potwierdzania okresów ubezpieczenia), a nawet zeznań świadków. Te możliwości dotyczą dokumentowania okresów składkowych i nieskładkowych w przypadku przejścia na emeryturę lub rentę.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych dopuszcza takie sytuacje, kiedy nie można inaczej udokumentować przebiegu pracy. Okresy pracy w latach, kiedy nie wystawiało się świadectw pracy, okresy pracy na roli, czy okresy pracy, za które dokumentacja uległa zniszczeniu wskutek działania żywiołu mogą być potwierdzane za pomocą dokumentów innych niż świadectwo pracy.
W przypadku, kiedy pracodawca nie chce wywiązać się z obowiązku wystawienia świadectwa pracy lub wystawia je nieprawidłowo, możemy złożyć pozew do sądu pracy. Orzeczenie sądu pracy stanowi podstawę do sprostowania błędnie wystawionego świadectwa pracy. Pracodawca ma na to 7 dni od uprawomocnienia się orzeczenia.
Istnieje wiele powodów, po co świadectwo pracy jest nam potrzebne. Świadectwo pracy jest podstawowym dokumentem, od którego zależą nasze uprawnienia pracownicze. Świadomość tego faktu pozwoli na dopilnowanie kompletowania dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy. Jest to niezmiernie ważne, gdyż obecnie zmiany na rynku pracy postępują w bardzo szybkim tempie.
Firmy często likwidują działalność, a wtedy bardzo kłopotliwe staje się dotarcie do dokumentacji, zwłaszcza po wielu latach. Dlatego każdy pracownik powinien bardzo dokładnie przeanalizować posiadaną dokumentację i jak najszybciej uzupełnić braki.
